DAO là gì?
#Khái Niệm Cơ Bản
Bài viết liên quan
DAO là viết tắt của Decentralized Autonomous Organization, dùng để chỉ một tổ chức có khả năng thực hiện các dự án mà không cần đến quản trị viên. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giải thích về DAO cho người mới bắt đầu.
1. Đặc điểm của DAO #1: Phi tập trung
Việc "phi tập trung hóa" của DAO có ý nghĩa gì? Các tổ chức, chẳng hạn như công ty và chính phủ, thường có quản trị viên và tuân theo cấu trúc phân cấp. Các thành viên cấp dưới thường hành động theo quyết định của cấp trên. Trong những tổ chức như vậy, quyền ra quyết định tập trung trong tay những người điều hành, có thể được mô tả như một cấu trúc tập trung.
Tuy nhiên, trong DAO, nhìn chung không có đại diện hoặc quản trị viên và việc ra quyết định được thực hiện bởi những cá nhân sở hữu "token quản trị". Bất kỳ ai nắm giữ các token này đều có thể tham gia bỏ phiếu liên quan đến quyết định của tổ chức.
Thuật ngữ "phân cấp" được sử dụng để chỉ ra rằng thẩm quyền ra quyết định không bị giới hạn đối với các nhà điều hành cụ thể. Mặc dù các tổ chức có thể được phân cấp một phần, chẳng hạn như với một công ty nơi các cổ đông có thể bỏ phiếu dựa trên cổ phần của họ, nhưng ảnh hưởng của các giám đốc điều hành và nhân viên tham gia vào hoạt động thực tế của công ty thường lớn hơn các quyết định của cổ đông. Do đó, ngay cả khi việc ra quyết định thông qua cổ phần được phi tập trung hóa về mặt lý thuyết, thì nó vẫn có xu hướng tập trung hơn trong thực tế.
Mặt khác, DAO không có chủ tịch, giám đốc hoặc nhân viên thường thấy trong các tổ chức truyền thống. Do đó, DAO được kỳ vọng sẽ đạt được mức độ ra quyết định phi tập trung mà các tổ chức thông thường không thể thực hiện được.
2. Đặc điểm của DAO #2: Tự chủ
Một đặc điểm khác của DAO là quyền tự chủ. Quyền tự chủ thường đề cập đến khả năng hành động độc lập mà không bị người khác kiểm soát. Trong DAO, các quyết định được đưa ra thông qua bỏ phiếu sẽ tự động được thực thi mà không cần bất kỳ sự can thiệp nào của cá nhân. Điều này đạt được thông qua các hợp đồng thông minh được ghi lại trên blockchain.
Hợp đồng thông minh là cơ chế thực hiện hợp đồng hoặc giao dịch khi các điều kiện được xác định trước được đáp ứng. Sau khi hợp đồng thông minh được lưu trữ trên blockchain, không ai có thể thay đổi nó và bất kỳ ai cũng có thể truy cập nội dung của hợp đồng thông minh. Do đó, các DAO có tính minh bạch không chỉ trong việc ra quyết định mà còn trong việc thực thi các quyết định đã được đưa ra.
3. Ưu điểm của DAO
3.1 Ra quyết định dân chủ và minh bạch
Trong DAO, chủ sở hữu token có thể trực tiếp tham gia bỏ phiếu, cho phép ra quyết định dân chủ. Các phiếu quyết định được ghi lại trên blockchain và có thể được xác minh bất cứ lúc nào, đảm bảo tính minh bạch cao trong quá trình ra quyết định.
3.2 Giảm chi phí
Một trong những lợi ích của một tổ chức hoạt động mà không có quản trị viên là khả năng cắt giảm các chi phí quản lý. Ngoài ra, bằng cách tận dụng hợp đồng thông minh, có thể dễ dàng loại bỏ các chi phí không cần thiết liên quan đến giao dịch và dự án.
3.3 Dễ dàng gọi vốn
DAO có thể gọi vốn bằng cách phát hành token quản trị và bán chúng cho các nhà đầu tư. Các nhà đầu tư có thể bán token nếu giá của chúng tăng lên, và tạo ra lợi nhuận. Họ cũng có thể tiếp tục nắm giữ token và tham gia vào quá trình ra quyết định của DAO.
4. Nhược điểm của DAO
4.1 Tốn thời gian để đưa ra quyết định
Như đã đề cập trước đó, một trong những lợi thế của DAO là tất cả những người tham gia đều có thể tham gia vào quá trình ra quyết định. Tuy nhiên, điều này cũng đồng nghĩa với việc các quyết định không thể được đưa ra nếu không có phiếu bầu của mọi người. Việc không thể đưa ra các quyết định từ trên xuống như các tổ chức tập trung có thể dẫn đến việc tiêu tốn nhiều thời gian để ra quyết định. Nhược điểm này có ảnh hưởng đáng kể khi có những vấn đề hoặc trường hợp nghiêm trọng cần được giải quyết kịp thời.
4.2 Rủi ro bảo mật
Trong DAO, có khả năng xảy ra các cuộc tấn công nhắm vào các lỗ hổng hệ thống, điều này có thể dẫn đến việc mất tài sản. Ví dụ: "The DAO", một quỹ đầu tư dựa trên nguyên tắc của DAO, đã bị tấn công vào năm 2016.
DAO cho phép người tham gia bỏ phiếu cho các mục tiêu đầu tư, sử dụng các đặc điểm của DAO. Tuy nhiên, DAO có một lỗ hổng: nó cho phép các nhà đầu tư bất đồng chính kiến tách tài sản của họ khỏi DAO và tạo một DAO mới. Lợi dụng hệ thống này, tin tặc đã đánh cắp khoảng 3.6 triệu ETH, tương đương 1/3 số vốn đầu tư. Vụ tấn công này đã gây sự chú ý đặc biệt do lượng tài sản bị đánh cắp có giá trị lớn.
Sau các cuộc thảo luận của cộng đồng, một hard fork đã được thực hiện để phục hồi blockchain về trạng thái trước khi bị đánh cắp. Do đó, Ethereum blockchain được chia thành Ethereum (ETH) và Ethereum Classic (ETC), duy trì chuỗi ban đầu.
Các lỗ hổng hệ thống như vậy có thể trở thành mục tiêu và cũng có khả năng các tác nhân độc hại ảnh hưởng đến kết quả bỏ phiếu bằng cách nắm giữ phần lớn token, dẫn đến các quyết định có thể không thuận lợi cho tổng thể của DAO.
4.3 Tình trạng pháp lý chưa rõ ràng
Tình trạng pháp lý của DAO vẫn chưa rõ ràng ở nhiều quốc gia. Không giống như các công ty có tư cách pháp nhân rõ ràng, tính pháp lý của DAO rất mơ hồ. Không chắc chắn làm thế nào để xử lý tranh chấp hoặc các trường hợp nảy sinh vấn đề pháp lý. Việc xử lý tài sản trí tuệ do DAO tạo ra cũng chưa được xác định rõ ràng.
However, in some jurisdictions, there are movements to provide legal recognition to DAOs. For example, the state of Wyoming in the United States recognizes DAOs as a form of Limited Liability Company (LLC). Similar efforts are underway in Tennessee and the Republic of the Marshall Islands.
Tuy nhiên, ở một số khu vực pháp lý, có một số cuộc vận động yêu cầu sự công nhận hợp pháp cho DAO. Ví dụ: bang Wyoming của Hoa Kỳ công nhận DAO là một dạng Công ty trách nhiệm hữu hạn (LLC). Những nỗ lực tương tự đang được tiến hành ở Tennessee và Cộng hòa Quần đảo Marshall.
*Lưu ý: Bài viết này chỉ dành mục đích cung cấp thông tin. Vui lòng thực hiện nghiên cứu của riêng bạn và đưa ra quyết định đầu tư một cách có trách nhiệm.